سود و زیان انباشته چیست ؟ و چه کاربردی دارد

هر کسب و کاری که به صورت دولتی یا خصوصی راه اندازی می شود و شروع به کار می کند، علاوه بر کسب اطلاعات دقیق و تخصصی در حوزه خود، باید اطلاعات کافی در مورد موارد مالی هم داشته باشد. برخی از اصطلاحاتی که در حوزه حسابداری استفاده می شود، رایج و تکراری هستند. اما برخی از این اصطلاحات به دلیل تخصصی بودن ممکن است نا آشنا باشد. اما به طور کلی توصیه می شود با مهم ترین اصطلاحات این حوزه از جمله سود و زیان انباشته آشنا شوید. سود و زیان انباشته چیست ؟ بررسی و اطلاع از سود و زیان انباشته یکی از مهم ترین شاخصه های مالی هر کسب و کاری محسوب می شود که نشان دهنده عملکرد صحیح یک کسب و کار است. اما هر کدام از پارامترهای این اصطلاح یعنی سود انباشته و زیان انباشته به تنهایی یک معنای تخصصی و مهم دارند. سود انباشته نشان دهنده بخش مهم و گسترده ای از درآمد خالص هر کسب و کار است که در قالب یک سود سهام تقسیم نشده، نمایش داده می شود. در واقع این تعریف بدان معنی است که پول در دفتر حساب باقی می ماند تا در زمان مشخص برای سرمایه گذاری های جدید یا سود سهام های آینده باید از آن استفاده شود. اطلاع از سود انباشته این امکان را به شما می دهد که بررسی کنید که چقدر پول برای فعالیت های مختلف در دسترس دارید. علاوه بر این، اطلاع از سود و زیان انباشته ویژگی ها و مزایای مختلفی نیز دارد که در این مقاله به طور کامل به معرفی آن می پردازیم.

کاربرد کامپیوتر ارائه دهنده انواع نرم افزارهای حسابداری،مالی بازرگانی و….

مفهوم سود و زیان انباشته

اصطلاح سود و زیان انباشته اشاره به کل سود و زیان یک شرکت  دارد که پس از تقسیم سود سهام حفظ می‌شود. سود و زیان انباشته اغلب با نام­های دیگری مانند “سود انباشته”، “سرمایه انباشته” یا “مازاد به دست آمده” نیز شناخته می­شوند.

در برخی موارد ممکن است شرکت سودهایی داشته باشد که انباشته شده باشد اما هنوز به حساب سرمایه شرکا تقسیم نشده است. این وجوه می­تواند به صورت ذخیره عمومی، صندوق ذخیره یا موجودی، در حساب سود و زیان باشد. اما شرکای جدید حق ندارند در این سود انباشته سهمی داشته باشند. این سودها با انتقال به حساب سرمایه آن­ها، بر اساس نسبت تقسیم سود قدیمی بین شرکای موجود، تقسیم می­شود. در همین راستا، اگر زیان­هایی با مانده بدهکار در حساب سود و زیان نشان داده شود، این زیان در ترازنامه شرکت انعکاس می­یابد.

سود انباشته چیست؟

سود انباشته اشاره به سود خالصی دارد که پس از پرداخت سود سهام به سهامد­اران، باقی می­ماند. چنانچه در این میان با اصطلاحاتی همچون سود انباشته، درآمد انباشته و یا درآمد توزیع نشده روبه­رو شدید، منظور همان سود انباشته است.

زمانیکه پس از پرداخت سود سهام به صاحبان سرمایه همچنان سودی باقی مانده باشد، مدیریت این امکان دارد که سود مازاد را یا مجدد در کسب و کار سرمایه­گذاری کند و یا آن را پس‌انداز کند. سرمایه گذاری مجدد پیامدهای همچون موارد زیر را به دنبال خواهد داشت:

• توسعه دادن عملیات تجاری با به­کارگیری کارمندان کارآمدتر و بیشتر، هدف قرار دادن بازارهای مصرفی جدید، تاسیس شعبه در مناطق جدید و غیره.
• تولید محصول و خدمات جدید، سرمایه گذاری موثرتر در زمینه بازاریابی و تبلیغات، افزایش گنجایش تولید محصولات فعلی.
• تمرکز بر روی فرصت­های تحقیق و توسعه بازار
• تحصیل، ادغام و یا ایجاد شراکتی که برای کسب و کار مفید و موثر باشد.

در هر صورت تصمیم­گیری یا از سوی صاحبان سهام صورت می­پذیرد و یا بر عهده مدیریت گذاشته می­شود. با این وجود، چنانچه تصمیمات و اقدامات مدیریت مورد رضایت واقع نشود، توسط صاحبان سهام که مالکان واقعی شرکت به شمار می­آیند، با اکثریت آرا  به چالش کشیده می­شود.

مزایای سود انباشته چیست؟

مهم­ترین مزایای سود انباشته شامل موارد زیر است:

• افزایش ارزش سهام

شرکت­ها برای محاسبه میزان درآمدی که پس از تقسیم سود سهام حفظ می­شود، از یک فرمول استفاده می‌کنند. وقتی کسب‌وکار بخشی از درآمد خود را حفظ می‌کند، ترازنامه را خوب جلوه می‌دهد و می‌تواند بر ارزش متناظر سهام و حقوق صاحبان سهام تأثیر بگذارد. علاوه بر این، سود بیشتر برای سرمایه‌گذاران جذاب است زیرا ثبات کسب و کار را نشان می­دهد. این موضوع می­تواند باعث سرمایه­گذاری­های بیشتر در شرکت، توسط کسانی شود که مایل به سود سهام بیشتر هستند. بنابراین شرکت می­تواند قیمت سهام خود را افزایش دهد؛ زیرا یک ترازنامه جذاب، ارزش سهام سهامداران را افزایش می‌دهد و فرصتی را برای چرخه رشد در کسب و کار فراهم می­کند.

• شبکه ایمنی مالی

هر کسب‌وکاری برای ادامه فعالیت باید از نظر مالی پایدار باشد. زمانیکه سود انباشته وجود داشته باشد، به مجموعه‌ای از منابع مالی شرکت اضافه می‌شود و از عملیات روزانه پشتیبانی می­کند. سود انباشته را می­توان برای خرید سهام، پرداخت دستمزد کارکنان، و پرداخت وام­ها یا اضافه برداشت­هایی که قبلا توسط شرکت ایجاد شده است، استفاده کرد. این درآمدها به عنوان بودجه اضطراری، در صورت رکود یا تأثیر اقتصاد بر تجارت استفاده می­شود. علاوه بر این، شرکتی که دارای بودجه اضطراری است، می­تواند از گرفتن وام­های بیشتر و چرخه بدهی جلوگیری کند.

• افزایش تنوع و گسترش

شرکتی که دارای سود انباشته است این امکان را دارد که از آن پول برای توسعه تجارت استفاده کند. زمانیکه کسب و کار شما آماده گسترش است، دلیلی برای گرفتن وام مجدد وجود ندارد. سود انباشته می­تواند به استخدام کارگران بیشتر، خرید تجهیزات جدید یا شروع تحقیق و توسعه کمک کند. علاوه بر این، صاحب کسب و کار و سهامداران می­توانند به جای گرفتن سهم خود از سود سهام قابل توجه­تر، انتخاب کنند که درآمد را برای جمع­آوری منابع مالی جهت سرمایه گذاری­های آتی جمع کنند. این بدان معناست که آن­ها در حال حاضر روی رشد متمرکز هستند و به سودهای پایین رضایت می­دهند.

معایب سود انباشته

از مهم­ترین معایب سود انباشته می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم تصمین بازگشت سرمایه (ROI)

در حالی که به نظر می رسد سود انباشته یک منبع باز سرمایه برای سرمایه گذاری و گسترش کسب و کار شما باشد، واقعیت این است که همیشه گزینه مطمئنی برای سهامداران نیست. در حالی که سود انباشته یک جایگزین تامین مالی کم هزینه است و می­تواند به عنوان منبع اضطراری پول نقد برای شرکت عمل کند، اما کاملا رایگان نیست.

برای سهامدارانی که به جای ادعای درصد بیشتری از سود، به سود سهام کمتر رضایت می دهند، “هزینه فرصت” وجود دارد. علاوه بر این، ROI مبنایی خواهد بود که آیا سهامداران به سرمایه گذاری در یک شرکت ادامه می­دهند یا پول خود را به جای دیگری می­برند.

• تحت تاثیر قرار نگرفتن خریداران سهام

سرمایه گذاران تمایلی به خرید سهام از شرکتی ندارند که سود سهام خود را حفظ می­کند. آن­ها باید ببینند که آیا شرکت جریان ثابتی از سود سهام دارد یا خیر و باید برای­شان به عنوان یک تجارت سودآور شناخته شود. بعلاوه، همه سهامداران حاضر نیستند از در اختیار داشتن سودهایی که به درستی متعلق به آن­هاست، خودداری کنند. فرض کنید سرمایه گذاران هیچ سودی در سرمایه­گذاری خود نبیند. در این صورت، آن­ها احتمالاً به دنبال شرکت‌های دیگری خواهند بود که سخاوتمندانه سود سهام اعطا می‌کنند – شرکت‌هایی که سود را برای خود نگه نمی‌دارند و در عوض آن‌ها را بین همه سهامداران تقسیم می‌کنند.

• فرار مالیاتی احتمالی

یکی از دلایل پرریسکی که شرکت­ها باید از سود انباشته اجتناب کنند این است که می­تواند منجر به فرار مالیاتی شود. برخی ممکن است سعی کنند با حفظ سود، بار مالیاتی را کاهش دهند. برخی از سهام­دارانی که نیاز فوری به سود سهام ندارند، ممکن است برای جلوگیری از ارائه مالیات بر درآمد، علیه توزیع آن رأی دهند. هنگامی که ارزش سهام شرکت از طریق حفظ سود افزایش می­یابد، سهامداران می­توانند تصمیم بگیرند که کسب و کار را با قیمت بالاتری بفروشند یا در آینده تقسیم سود را پس بگیرند. علاوه بر این، شرکتی که تلاش می­کند درآمد خود را حفظ کند، به احتمال زیاد گرفتار قانون خواهد شد و باید جریمه بپردازد.

زیان انباشته چیست؟

زیان انباشته در حسابداری، به تراز منفی خالص صورت سود و زیان شرکت در طول زمان اشاره دارد. به عبارتی، زیان انباشته نشان­دهنده کل مبلغی است که هزینه­ها و زیان­ها از زمان شروع فعالیت کسب و کار، بیش از درآمدها و سودها بوده است. زیان انباشته که به عنوان کسری انباشته یا کسری باقی­مانده نیز شناخته می­شود، می‌تواند پیامدهای مختلفی برای سلامت مالی و فرآیندهای تصمیم گیری شرکت داشته باشد.

هنگامی که یک شرکت به طور مداوم زیان را تجربه می­کند، این زیان انباشته می­شود و در ترازنامه در حساب زیان انباشته منعکس خواهد شد. این تراز منفی بر موقعیت مالی کلی شرکت تأثیر می­گذارد و می­تواند بر توانایی آن برای جذب سرمایه گذار یا تأمین مالی تأثیرگذار باشد. این موضوع نشان می­دهد که کسب و کار، سود کافی برای پوشش هزینه­ها و زیان­های خود ایجاد نکرده است. به این ترتیب، زیان انباشته به طور بالقوه نشان­دهنده بی­ثباتی مالی یا ناکارآمدی عملیاتی شرکت است.

دلایل متعددی وجود دارد که یک شرکت ممکن است در طول زمان دارای زیان انباشته باشد. این امر می­تواند ناشی از عواملی مانند مدیریت مالی ضعیف، رکود اقتصادی موثر بر صنعت، هزینه­های غیرمنتظره، افزایش رقبا در بازار یا استراتژی های تجاری ناموفق باشد. گاهی اوقات یک شرکت ممکن است متحمل هزینه­های قابل توجهی مانند هزینه­های تجدید ساختار یا حذف دارایی­ها شود. هزینه­های این چنینی منجر به افزایش زیان برای یک دوره خواهند شد.

دلایل مهم بودن زیان انباشته چیست؟

همان طور که اشاره کردیم؛ زیان انباشته می­تواند بر تصمیم­گیری در یک شرکت تأثیر بگذارد. برای مثال، مدیریت ممکن است نیاز به ارزیابی مجدد استراتژی‌های خود، ساده‌سازی عملیات یا جست‌وجوی بودجه اضافی برای تغییر وضعیت مالی داشته باشد. ذینفعان، از جمله سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، هنگام ارزیابی ثبات مالی شرکت و چشم انداز سودآوری آتی، زیان­های انباشته را به دقت زیر نظر دارند.

پرداختن به زیان انباشته اغلب شامل اجرای اقداماتی برای بهبود عملکرد مالی شرکت است. اقداماتی همچون طراحی روش­های جدید برای کاهش هزینه، تجدید نظر در استراتژی­های قیمت‌گذاری، ورود به بازارهای جدید، یا تنوع محصولات یا خدمات برای افزایش جریان درآمد. علاوه­براین، شرکت‌ها ممکن است بر مواردی مانند افزایش کارایی عملیاتی، بهینه‌سازی منابع و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای رقابتی ماندن و افزایش سودآوری تمرکز کنند.

برای شرکت­های سهامی عام، زیان انباشته می­تواند بر قیمت سهام و اعتماد سهام­داران تأثیرگذار باشد. سرمایه‌گذاران در مورد سرمایه‌گذاری در شرکتی که سابقه زیان‌های پایدار دارد و این موضوع می­تواند بر تقاضای سهام آن شرکت تأثیر بگذارد و احتمالاً ارزش بازار آن را کاهش می‌دهد، محتاط می­شوند. برای چنین شرکت­هایی بسیار مهم است که برنامه­ها و استراتژی­های روشنی را برای معکوس کردن روند زیان انباشته و در نتیجه، بازگرداندن اعتماد و حمایت سرمایه گذاران برقرار کنند.

علاوه­براین، زیان انباشته پیامدهایی را برای گزارش­های مالی و مالیاتی دارد. شرکت­ها برای رعایت استانداردها و مقررات حسابداری باید وضعیت مالی خود از جمله زیان انباشته را در صورت­های مالی­شان به طور دقیق گزارش کنند. دلیل پیامدهای مالیاتی ناشی از زیان انباشته این است که اگرچه شرکت‌ها در سال‌هایی که متحمل زیان می‌شوند مالیات بر درآمد شرکتی بدهکار نباشند، اما می‌توانند این زیان‌ها را برای جبران درآمد مشمول مالیات آتی و کاهش بدهی‌های مالیاتی در سال‌های سودآور منتقل کنند.

در نتیجه، زیان انباشته در حسابداری نشان‌دهنده کسری تجمعی است که یک شرکت به دلیل هزینه‌های جاری و زیان‌های بیشتر از درآمدها و سودهای خود، با آن مواجه می­شود. پرداختن به زیان­های انباشته نیازمند برنامه­ریزی استراتژیک، بهبودهای عملیاتی و بازسازی مالی برای بازگرداندن سودآوری و تضمین پایداری بلندمدت است. شرکت­ها باید این چالش­ها را برای به دست آوردن مجدد ثبات مالی، بازسازی اعتماد سرمایه گذاران و هموار کردن راه برای رشد آتی، بررسی کنند.

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته و به روزرسانی آن در ترازنامه

ما در این بخش قصد داریم نحوه محاسبه سود و زیان انباشته را به همراه نحوه به روزرسانی آن در ترازنامه، به طور مرحله به مرحله توضیح دهیم.

با سود انباشته ابتدای دوره شروع کنید:

مانده سود انباشته در ابتدای دوره حسابداری را تعیین کنید. این مانده معمولاً از صورت­های مالی دوره قبل منتقل می‌شود.

محاسبه درآمد یا زیان خالص:

درآمد یا زیان خالص دوره حسابداری جاری را محاسبه کنید. درآمد خالص تفاوت بین کل درآمدهای شرکت و کل هزینه­ها است. اگر سود خالص وجود داشته باشد، سود انباشته را افزایش می­دهد. اگر زیان خالص وجود داشته باشد، سود انباشته را کاهش می­دهد.

حساب سود سهام:

هر گونه سود سهام اعلام شده و پرداخت شده به سهامداران در طول دوره حسابداری را در نظر بگیرید. سود سهام نشان­دهنده توزیع سود بین سهامداران و کاهش سود انباشته است.

از فرمول محاسبه سود و زیان انباشته استفاده کنید:

سود (یا زیان) انباشته = سود ابتدای دوره + سود خالص (یا زیان) – سود سهام+ سود نقدی

به روزرسانی صورت­های مالی:

ترازنامه را با رقم جدید سود انباشته که در مرحله قبل محاسبه ‌شده، به روزرسانی کنید. این تعدیل تضمین می­کند که ترازنامه به‌طور دقیق، منعکس­کننده وضعیت مالی فعلی شرکت است.

با پیروی از این مراحل، می‌توانید سود و زیان انباشته را به‌طور دقیق محاسبه و تنظیم کنید و دیدی درست و منصفانه از سلامت مالی شرکت و توانایی آن در تقسیم سود یا سرمایه‌گذاری در رشد و عملیات آتی ارائه دهید. محاسبه سود و زیان انباشته و به‌روزرسانی آن در ترازنامه امری ضروری برای شفافیت مالی، انطباق با استانداردهای حسابداری و تصمیم‌گیری مالی آگاهانه است.

عوامل تاثیرگذار بر سود و زیان انباشته چیست؟

محاسبه دقیق سود و زیان انباشته و رقم به دست آمده، اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین باید به خوبی متوجه شویم چه مواردی بر رقم کلی تاثیر می­گذارد.

درآمد خالص: درآمد خالص پایین می­تواند ناشی از فروش ضعیف و یا تحول و توسعه بزرگ باشد. در هر صورت، درآمد خاص کمتر منجر به کاهش سود انباشته می­شود.

سود سهام: تمام سود سهام از حساب بانکی شرکت پرداخت می­شود. سرمایه­گذاران سود سهام، در شرکت­های با سود انباشته بالا سرمایه­گذاری نمی­کنند. زیرا معمولا به این معناست که پولی به سهامداران نمی­رسد.

سرمایه پرداخت شده اضافی: این رقم باعث سود انباشته نمی شود. با این وجود، ممکن است همچنان در دراز مدت آن را افزایش دهد.

استهلاک: اگر بهای تمام­شده دارایی ثابت در طول عمر مفید آن توزیع شود، استهلاک می­تواند درآمد خالص و در نتیجه سود باقی­مانده را کاهش دهد.

سود نقدی: وجه نقد مستقیم که به عنوان سود سهام به سهامداران پرداخت می­شود، سود انباشته را کاهش می­دهد.

برای اکثر کسب و کارها، درآمد خالص تاثیرگذارترین عامل در رقم نهایی هر دوره حسابداری است. هر چیزی که باعث کاهش درآمد خالص شود، بر سود انباشته تاثیر خواهد داشت و بالعکس.

حساب سود و زیان انباشته چه کاربردی دارد؟

سود و زیان انباشته یک نوع حساب با ماهیت دائمی و بستانکاری است. به گونه ای که پس از محاسبه شدن، می تواند بستانکار یا به عنوان بدهکار شناخته شود. علاوه بر این، اصطلاح سود و زیان به چندین دسته مختلف نیز تقسیم می شود. برای مثال در صورتی که سود ثبت شده مرتبط با سال جاری و فعلی باشد، سود و زیان انباشته جاری محسوب و ثبت می شود. همچنین اگر سود و زیان انباشته ثبت شده مربوط به سال قبل باشد، صرفا با نام سود و زیان انباشته شناخته می شود. به طور کلی می توان گفت این اصطلاح نشان دهنده ارزش واقعی یک شرکت است. اما نکته مهم این است که دقیقا حساب کردن سود و زیان انباشته برای کسب و کارهای مختلف چه کاربردی دارد.از جمله مهم ترین کاربردهای آن می توان موارد زیر را نام برد:

• قابلیت توزیع کردن سود خالص بين صاحبان سهام
• امکان توسعه واحد توليدی در صورت افزایش سود و نداشتن زیان در جریان کاری
• خريد سهام‌ های بيشتر
• امکان پرداخت بدهی‌ های شرکت و وام ‌های دريافتی در موعد تعیین شده
• خرید ماشین‌ آلات و تجهیزات لازم و ضروری

برای خرید نرم افزار حقوق و دستمزد (پرسنلی) کلیک کنید

چگونگی محاسبه مالیات سود و زیان انباشته

با توجه به این که شرکت های دولتی و خصوصی، ارگان های مختلف و حتی کسب و کارهای کوچک از اهمیت محاسبه کردن و ثبت سود و زیان انباشته اطلاع دارند، به همین دلیل یک فرمول مشخص نیز برای آن تعیین شده است. فرمول محاسبه سود و زیان انباشته به صورت زیر است:

سود و زیان انباشته = سود انباشته ابتدایی+ سود یا زیان خالص – سود سهام نقدی – سود سهم

در واقع می توان گفت سود انباشته یک شرکت در کل طول عمر یک شرکت انباشته و  تعیین می شود. سپس به هر دوره یا حسابداری در سال جدید منتقل می شود. در صورتی که یک شرکت سود آور باشد، حتما سود انباشته ای دارد که به نحوه استفاده شرکت از سود انباشته خود، در هر دوره حسابداری افزایش می یابد. نکته حائز اهمیت این است که اگر سود انباشته یک شرکت مثبت باشد، یعنی آن شرکت یا آن کسب و کار سود آور است. اما در صورتی که آن کسب و کار سود انباشته آن منفی باشد، یعنی بدهی بیشتری در مقایسه با درآمد کل شرکت دارد. یکی از مهم ترین نکاتی که زمان بررسی و محاسبه و مهم تر از آن زمان تفسیر سود و زیان انباشته باید به آن توجه زیادی داشته باشید، مدت زمان تاسیس یک شرکت است. برای مثال در صورتی که یک شرکت یا کسب و کار تازه تاسیس و نوپا باشد، ممکن است سود و زیان انباشته آن منفی باشد. چرا که ممکن است این شرکت در ابتدای کار خود وام های مختلفی دریافت کرده باشد.

تفاوت بین سود انباشته و درامد

یکی از سوالات مهمی که در حوزه حسابداری و برای بررسی و محاسبه سود و زیان انباشته وجود دارد این است که تفاوت بین سود انباشته و درآمد چیست؟ اما به طور کلی تعیین و بررسی هر دو این موارد تاثیر زیادی در موفقیت یا عدم موفقیت مالی یک شرکت محسوب می شود. در واقع سود به زبان ساده به معنای مقدار مازاد و اضافه ای است که پس از کسر کردن کلیه هزینه های در کل شرکت از میزان درآمد باقی می ماند. اما درآمد به مبلغ و میزان پولی اشاره دارد که یک شرکت در یک بازه زمانی مشخص مانند طول یک سال به دست آورده است. علاوه بر این، سود انباشته پاداش یک ریسک است که یک کسب و کار از آن در طول روند کار آن را به کار می گیرد. علاوه بر این، می توان گفت هزینه و برآورد سود به عنوان یک ابزار در محاسبه مالیات شرکت از آن استفاده می شود. یکی از بهترین مزایای بررسی و تفسیر کردن سود انباشته یک شرکت در بازه های زمانی مختلف این است که می توان از قدرت مالی یک شرکت یا کسب و کار مطلع شد. اما به طور کلی درآمد می تواند تعیین کننده و تصمیم بگیرد که آیا درآمد باید دوباره به تجارت بازگردانده شود یا خیر؟ برای مثال در صورتی که مدت زمان نسبتا زیادی به مدت چندین ماه از راه اندازی یک کسب و کار گذشته باشد و میزان سود انباشته آن منفی باشد، می توان گفت این شرکت نه تنها سود ده نیست. بلکه نیاز به کمک مالی نیز دارد. همچنین باید مقدار سود انباشته بیشتری هم داشته باشد.امیدواریم از مطالب این مقاله (سود و زیان انباشته چیست ؟) بهره ی کافی را برده باشید.

خرید نرم افزار مالی (حسابداری) از کاربرد کامپیوتر