صورتحساب الکترونیکی یکی از مفاهیم بسیار مهم در قانون سامانه مودیان اشخاص حقیقی به حساب می‌آید و نوعی صورت حساب مالیاتی است که برای انجام معامله با اشخاص ثالث مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم کشور هر یک از صاحبان مشاغل و یا اشخاص حقوقی باید این صورت حساب را صادر کنند و در آن شماره اقتصادی مربوط به فعالیت خود و طرف معامله را در آن ذکر کرده باشند. همچنین بارگذاری و ثبت فاکتور فروش معامله در سامانه مودیان مالیاتی الزامی است.
در ادامه با ما همراه باشید تا همه چیز را در مورد تنظیم و ارسال صورت حساب مالیاتی و صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی مالیاتی در قانون سامانه مودیان برای شما شرح دهیم.
اطلاعیه سازمان امور مالیاتی کشور در مورد نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان اشخاص حقیقی
سازمان امور مالیاتی کشور اطلاعیه شماره ۱۶ سازمان را در خصوص تبصره ۵ ماده ۱۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده که تصویب شده در تاریخ دوم خرداد ماه ۱۴۰۰ در ارتباط با نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی مالیاتی و ثبت آن در سامانه مودیان ، منتشر کرده است . تمام اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل از اول دی ماه ۱۴٠۲ ملزم به اجرای آن خواهند بود.
طبق این آیین نامه اجرایی، تمام اشخاص حقیقی که در زنجیره تولید، انتقال، توزیع و فروش کالا و خدمات فعال هستند، ملزم هستند که به منظور صدور صورتحساب‌های مالیاتی مربوط به فعالیت‌های خود و ثبت آن در سامانه مودیان از شناسه کالا و خدمات مندرج در سامانه استفاده کنند؛ پس از ابلاغ آیین نامه مذکور، در سامانه مودیان نسبت به صدور و ارسال صورتحساب مالیاتی خود اقدام نمایند. در ادامه گروه‌های مختلف اشخاص حقیقی و مشاغلی که مشمول اجرای این قانون هستند، معرفی شده‌اند.
کدامیک از اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل باید صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان صادر کنند؟
طبق فراخوان‌هایی که به مودیان مالیاتی ارسال شده است:
- از ابتدای دی ماه سال ۱۴۰۲ تمام اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغلی که میزان فروش خالص کالا و خدمات آن‌ها از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان شهریور ماه ۱۴۰۲ بیشتر از ۱۸ میلیارد تومان باشد، مکلف هستند صورتحساب‌های نوع ۱ و ۲ را صادر و ارسال کنند. به این معنا که آن‌ها ملزم به داشتن پایانه فروشگاهی و ارسال صورت حساب‌های خود از طریق این پایانه‌ها خواهند بود.
- دسته دوم اشخاص حقیقی موضوع جز ۲ بند ط قانون ۶ تبصره قانون بودجه ۱۴۰۲ هستند. این دسته از افراد شامل صاحبان مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازها و داروخانه‌ها، دامپزشک‌ها، وکلا، مشاوران خانواده و مشاغل این چنینی هستند. این دسته از اشخاص با هر میزان فروش خدمات و کالا ملزم به ارسال صورت حساب الکترونیکی از طریق پایانه فروشگاهی هستند. شایان ذکر است که قانون بودجه از سال ۱۳۹۸ هر سال آن‌ها را مکلف به استفاده از پایانه‌های فروشگاهی نموده است.
- دسته بعد افرادی هستند که عرضه‌کنندگان کالاها و خدمات به صورت طلا، پلاتین و جواهرات هستند و با هر میزان فروش کالا و خدمات، به استناد جزء ۴ بند ب ماده ۲۶ قانون ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰ ملزم به صدور و ارسال صورتحساب از طریق پایانه‌های فروشگاهی خود هستند. دسته چهارم افرادی هستند که مواد معدنی را به واحدهای مواد معدنی می‌فروشند، موضوع بند میم تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۲ با هر میزان فروش و درآمدی ملزم به ارسال صورتحساب الکترونیکی خواهند بود.
صورتحساب الکترونیکی چیست؟
طبق قانون پایانه‌های فروشگاهی و همچنین سامانه مودیان اشخاص حقیقی، صورتحساب الکترونیکی مالیاتی به صورت‌حسابی گفته می‌شود که شماره منحصر به‌فرد مالیاتی که اطلاعات درج شده در آن در حافظه مالیاتی فروشنده ثبت و ذخیره شده باشد. بنابراین هر صورت حساب الکترونیکی، شماره مالیاتی منحصر به‌فرد خود را دارد که توسط سامانه مودیان مالیاتی به فاکتور فروش او اختصاص پیدا کرده است. با شماره‌گذاری از طریق سامانه دیگر نیازی نیست که مودیان فاکتورها را شماره‌گذاری کنند.
علاوه‌بر این، با صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی و ذخیره آن در حافظه مالیاتی فروشنده، هیچ فاکتور رسمی بین خریدار و فروشنده رد و بدل نخواهد شد. به عبارت دیگر، صورتحساب الکترونیک مالیاتی شباهت بسیار زیادی به فاکتورهای فروشی دارد که فروشندگان و یا صاحبان مشاغل به مشتری‌های خود ارائه می‌دهند. صورتحساب الکترونیکی انواع مختلفی دارد که صاحبان مشاغل می‌توانند آن‌ها را بر اساس کسب‌وکار و یا فعالیت خود صادر کنند.
انواع صورتحساب الکترونیکی
سازمان مالیات کشور صورت حساب‌های الکترونیکی را به سه نوع مختلف تقسیم کرده است که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد و صاحبان مشاغل می‌توانند بر حسب نیاز خود یکی از انواع آن را انتخاب کنند.
صورتحساب الکترونیکی مالیاتی نوع ۱
در این صورتحساب، اطلاعات کامل فروشنده و خریدار قید می‌شود. قانون، مودیان مالیاتی را ملزم می‌کند که تمام اطلاعات هویتی خریدار، فروشنده، نوع فروش و مشخصات کالا را در این نوع صورت حساب ذکر کنند. با ثبت این صورت حساب در سامانه مودیان مالیاتی، از آن به عنوان سندی برای محاسبه کردن مالیات فروشنده استفاده خواهد شد.
صورتحساب الکترونیکی نوع ۲
تفاوت این نوع صورتحساب مالیاتی با نوع اول در آن است که هیچگونه اطلاعاتی از خریدار در صورتحساب نوع ۲ ثبت نمی‌شود و به دلیل این‌که اطلاعاتی از خریدار در دسترس نیست، ثبت نشده و یا اطلاعات مورد تایید نیست، نمی‌توان برای اعتبار مالی از آن استفاده کرد.
صورتحساب الکترونیکی مالیاتی نوع ۳
در این صورتحساب نیز اطلاعاتی راجع به خریدار و جزئیات محصول مشاهده نمی‌شود، اما مبلغی که خریدار برای کالا یا خدمات پرداخت کرده و اطلاعات مختصری راجع به فروشنده، زمان و تاریخ صدور فیش صورتحساب در آن درج شده است. از این صورت حساب نیز نمی‌توان برای سند محاسبه مالیات استفاده کرد. نمونه‌ای از صورتحساب الکترونیکی نوع ۳ رسیدهای پرداخت خودپردازها هستند. با این توضیحات، تنها می‌توان از طریق صورتحساب الکترونیکی نوع یک مالیات را محاسبه کرد.
نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی مالیاتی
صورتحساب الکترونیکی مالیاتی به دو روش صادر می‌شود: یکی از طریق سامانه مودیان و دیگری از طریق سامانه ثبت معاملات آنلاین ثامن.
صدور صورتحساب الکترونیکی از طریق سامانه مودیان برای اشخاص حقیقی:
برای این کار:
- ابتدا در نظام مالیاتی ثبت نام کنید.
- سپس پایانه فروشگاهی معتبری را جهت صدور صورتحساب تهیه کنید.
- یک گواهی امضای الکترونیکی دریافت نمایید.
- شناسه یکتای حافظه مالیاتی خود را دریافت کنید.
- مشخصات را در پایانه فروشگاهی ثبت نمایید.
- شناسه کالا و یا خدمات را دریافت کنید.
- صورتحساب الکترونیکی را صادر کرده و آن را در سامانه مودیان ثبت و به سامانه ارسال کنید.
صدور از طریق سامانه ثبت معاملات آنلاین ثامن:
روش دیگر برای صدور و ارسال صورت حساب از طریق ثامن است. به این صورت که ابتدا به سامانه درگاه ملی پرداخت مالیات وارد می‌شوید. پس از آن در سامانه عضو و با ثبت اطلاعات کارپوشه خود را ایجاد می‌کنید. در انتها با بازگشت به سامانه مودیان صورتحساب‌های خود را ارسال کنید.
دلایل صدور صورتحساب الکترونیکی مالیاتی
به دلیل مزایای زیر صدور صورتحساب الکترونیکی مالیاتی برای صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی الزامی است:
- با این صورتحساب، شفافیت معاملات افزایش پیدا می‌کند و امکان تخلف مالیاتی کمتر می‌شود.
- امور مربوط به ثبت و ارسال اطلاعات معاملات به سازمان امور مالیاتی بسیار سریع و آسان خواهد شد.
- هزینه‌هایی که مربوط به چاپ و نگهداری صورتحساب‌های کاغذی هستند، کاهش خواهد یافت.
- امکان استعلام و تایید صحت صورتحساب‌های مالیاتی از طریق سامانه مودیان امکان‌پذیر خواهد بود.
- افراد می‌توانند در صورت بروز هرگونه مشکل و یا سوالی با سازمان امور مالیاتی ارتباط مستقیم داشته باشند.
- افراد می‌توانند با استفاده از صورتحساب الکترونیکی، از خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی از جمله پرداخت مالیات، دریافت اظهارنامه و گواهی مالیاتی استفاده کنند.
کلام پایانی
طبق قانون تصویب شده توسط سازمان امور مالیاتی مربوط به سامانه مودیان اشخاص حقیقی، کلیه صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی که کالا و یا خدماتی را ارائه می‌دهند، ملزم به صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی مالیاتی از طریق سامانه مودیان برای اشخاص حقیقی خواهند بود. محاسبات مالیاتی از طریق همین صورتحسابها صورت خواهد گرفت. بنابراین گروه‌های مختلف افرادی که ذکر کردیم با توجه به میزان درآمد و نوع حرفه‌ای که مشخص شده است، ملزم به صدور این صورتحسابها خواهند بود. صاحبان مشاغل می‌توانند نوع صورتحساب الکترونیکی مالیاتی خود را طبق حرفه خود انتخاب نمایند.
